Άρθρα


ΖΩΑ ΥΠΟ ΕΞΑΦΑΝΙΣΗ

ΚΑΦΕ ΑΡΚΟΥΔΑ

Για κάποιους πολιτισμούς η αρκούδα είναι σύμβολο αναγέννησης και παρθενογένεσης, γιατί κρύβεται στη φωλιά της στις αρχές του χειμώνα και εμφανίζεται πάλι την άνοιξη μαζί με τα μικρά της. Ζώο παρεξηγημένο, αφού παρά τις αντίθετες δοξασίες επιτίθεται μόνο αν βρεθεί σε θέση άμυνας, ζούσε κάποτε σε ολόκληρη τη γηραιά ήπειρο. Σήμερα η κατάσταση των πληθυσμών και των βιοτόπων της είναι ιδιαίτερα κρίσιμη σε πανευρωπαϊκό επίπεδο: τους τελευταίους δύο αιώνες η καφέ αρκούδα έχασε το 60% της επικράτειάς της και το 50% του πληθυσμού της. Το πιο εντυπωσιακό θηλαστικό του δάσους απειλείται πλέον με εξαφάνιση.

Απειλές:
Οι ελληνικοί πληθυσμοί του είδους είναι οι σημαντικότεροι στις νότιες περιοχές της Ευρωπαϊκής Ένωσης: υπολογίζεται ότι στη χώρα μας ζουν περίπου 150 καφέ αρκούδες. Δυστυχώς όμως και εδώ παρουσιάζουν μείωση. Έτσι, ενώ παλαιότερα η καφέ αρκούδα ζούσε σχεδόν σε όλη την ηπειρωτική Ελλάδα, σήμερα απαντάται στους κύριους ορεινούς όγκους της βόρειας και κεντρικής Πίνδου και της δυτικής Ροδόπης.




Καρέττα- Καρέττα

Η θαλάσσια χελώνα καρέτα (Caretta caretta) εμφανίστηκε στη γη πριν από δεκάδες εκατομμύρια χρόνια και αποτελεί μια από τις πιο επιτυχημένες μορφές ζωής στην ιστορία του πλανήτη μας. Είναι το μόνο είδος θαλάσσιας χελώνας που αναπαράγεται στην Ελλάδα, όπου βρίσκονται οι πιο σημαντικοί βιότοποί της στη Μεσόγειο. Για πρώτη φορά εδώ και εκατομμύρια χρόνια, η καρέτα απειλείται με εξαφάνιση. Απειλές
Η υποβάθμιση και η καταστροφή των βιότοπων όπου αναπαράγεται η καρέτα θέτουν σε σοβαρό κίνδυνο την επιβίωση του είδους. Σημαντικές απειλές αποτελούν επίσης η χρήση μη επιλεκτικών αλιευτικών εργαλείων -κάθε χρόνο χιλιάδες θαλάσσιες χελώνες μπλέκονται τυχαία στα δίχτυα και τα παραγάδια και πνίγονται- και η ρύπανση από προϊόντα πετρελαίου, χημικές ουσίες και σκουπίδια. Ιδιαίτερο πρόβλημα αποτελούν οι πλαστικές σακούλες, αφού οι χελώνες τις τρώνε, νομίζοντας πως πρόκειται για τσούχτρες, με αποτέλεσμα να πεθαίνουν από ασφυξία. Τέλος, κάποιες χελώνες τραυματίζονται, μερικές φορές θανάσιμα, από ταχύπλοα σκάφη που πλέουν κοντά στις παραλίες ωοτοκίας.

ΤΑ ΔΕΛΦΙΝΙΑ ΚΙΝΔΥΝΕΥΟΥΝ

Οι πρόγονοι των σημερινών δελφινιών εμφανίστηκαν πριν από 65.000.000 χρόνια. Οι ειδικοί υποστηρίζουν ότι ήταν χερσαία θηλαστικά που με την πάροδο του χρόνου προσαρμόστηκαν στο υγρό στοιχείο και έγιναν αμφίβια, προτού εξελιχθούν σε θαλάσσια θηλαστικά. Επίσης ανέπτυξαν κάποιες ιδιαίτερες ικανότητες, όπως ο ηχοεντοπισμός που τους επιτρέπει να προσδιορίζουν αντικείμενα μέσω της εκπομπής ήχων (σαν ένα φυσικό ραντάρ).

Οι φυσικοί εχθροί των δελφινιών είναι ελάχιστοι. Κι όμως...
...τα δελφίνια κινδυνεύουν εξαιτίας ανθρωπογενών παραγόντων, όπως είναι:
* η τυχαία αιχμαλωσία τους σε αλιευτικά εργαλεία,
* η παράνομη αλιεία (π.χ. χρήση δυναμίτη),
* η θαλάσσια ρύπανση, και
* η εκ προθέσεως θανάτωσή τους.


ΛΥΚΟΣ

Ο λύκος υπήρξε το θηλαστικό με τη μεγαλύτερη γεωγραφική εξάπλωση στον πλανήτη μας.
Σήμερα έχει εξαφανιστεί από ένα μεγάλο μέρος της προηγούμενης κατανομής του που κάλυπτε σχεδόν όλο το Βόρειο Ημισφαίριο. Από τον 14ο αιώνα και μετά από συστηματικές προσπάθειες εξόντωσης του, εξαφανίσθηκε από 14 χώρες της κεντρικής και δυτικής Ευρώπης. Ο λύκος δεν υπήρξε ποτέ στόχος προσπαθειών ολοκληρωτικής εξόντωσης στην Ελλάδα. Παράγοντες που επηρεάζουν αρνητικά το μέλλον του λύκου στην Ελλάδα:
Η ελάττωση της φυσικής λείας του λύκου, η σταδιακή χαλάρωση εφαρμογής μεθόδων και τρόπων πρόληψης των ζημιών τη θεώρηση του επαγγέλματος του κτηνοτρόφου, η παράνομη θανάτωση λύκων, η παράνομη χρήση δηλητηριασμένων δολωμάτων, τα μεγάλα τεχνικά έργα.



ΜΑΥΡΟΓΥΠΑΣ

Ένα από τα πιο απειλούμενα αρπακτικά στην Ευρώπη είναι ο μαυρόγυπας. Κατά τους ιστορικούς χρόνους το είδος αυτό είχε μεγάλη εξάπλωση και υπήρχε σε χώρες όπως η Γαλλία, η Τσεχία, η Σλοβακία και η Ρουμανία.

Απειλές
Ο βασικός παράγοντας που έχει οδηγήσει στον περιορισμό του πληθυσμού του μαυρόγυπα είναι η έλλειψη τροφής. Η αλλαγή στον τρόπο ζωής των κατοίκων των αγροτικών περιοχών και -κυρίως- η ταφή των νεκρών ζώων, στερεί από αυτό το αρπακτικό την κυριότερη πηγή τροφής.


Μεσογειακή Φώκια

Ένα από τα έξι πιο απειλούμενα με εξαφάνιση θηλαστικά στον κόσμο, η μεσογειακή φώκια (Monachus monachus) ζούσε παλαιότερα σε ολόκληρη τη Μεσόγειο, τη Μαύρη Θάλασσα και τις βορειοδυτικές ακτές της Αφρικής. Σήμερα, δεκαπέντε εκατομμύρια χρόνια έπειτα από την εμφάνιση του γένους Monachus στον πλανήτη μας, υπολογίζεται ότι οι μεσογειακές φώκιες που απομένουν δεν ξεπερνούν τα 400-500 ζώα.

Απειλές
Μέχρι τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο οι άνθρωποι κυνηγούσαν τη μεσογειακή φώκια για το δέρμα της, με το οποίο έφτιαχναν παπούτσια και ζώνες, και για το λίπος της, από το οποίο έφτιαχναν σπαρματσέτα και σαπούνι. Στις μέρες μας το κυνήγι της για εμπορικούς σκοπούς έχει σταματήσει, αλλά η μεσογειακή φώκια απειλείται περισσότερο παρά ποτέ. Κυριότερα αίτια είναι η καταστροφή των βιότοπων του ζώου καθώς και η εκ προθέσεως θανάτωσή του.